Πως η άσκηση ενισχύει τον εγκέφαλό μας

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΚΑΝΕΛΛΕΑΣ • Απρ 22, 2024

Η σωματική δραστηριότητα βελτιώνει τη γνωστική και ψυχική υγεία με διάφορους τρόπους. Διαβάστε πως μπορείτε να αποκομίσετε τα σχετικά οφέλη.

Το κατά πόσον η άσκηση μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη νέων νευρώνων σε ενήλικες ανθρώπους είναι ακόμη υπό συζήτηση. Αλλά ακόμη και αν αυτό δεν είναι εφικτό, η σωματική δραστηριότητα είναι εξαιρετική για τον εγκέφαλό μας, βελτιώνοντας τη διάθεση και τη νόηση μέσω «πληθώρας» κυτταρικών αλλαγών.

Ποια είναι τα οφέλη της άσκησης;

Η άσκηση προσφέρει βραχυπρόθεσμη «ώθηση» στη νόηση. Μελέτες δείχνουν ότι αμέσως μετά από μια σωματική δραστηριότητα, οι άνθρωποι έχουν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ μνήμης εργασίας και άλλων εκτελεστικών λειτουργιών. Αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η κίνηση αυξάνει την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο, κυρίως της επινεφρίνης και της νορεπινεφρίνης.

Η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη απελευθερώνονται επίσης με την άσκηση, γεγονός που θεωρείται ότι είναι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι συχνά αισθάνονται τόσο καλά μετά από ένα τρέξιμο ή μια μεγάλη βόλτα με το ποδήλατο.

Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που γυμνάζονται αρκετές φορές την εβδομάδα έχουν υψηλότερες βαθμολογίες σε γνωστικά τεστ, κατά μέσο όρο, από τους ανθρώπους που κάνουν περισσότερη καθιστική ζωή. Άλλες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι η γνωστική ικανότητα ενός ατόμου τείνει να βελτιώνεται μετά τη συμμετοχή σε ένα νέο πρόγραμμα αερόβιας άσκησης για αρκετούς μήνες.

Η σωματική δραστηριότητα ωφελεί επίσης τη διάθεση. Οι άνθρωποι που γυμνάζονται τακτικά αναφέρουν ότι έχουν καλύτερη ψυχική υγεία από τους ανθρώπους που κάνουν καθιστική ζωή. Και τα προγράμματα άσκησης μπορεί να είναι αποτελεσματικά στη θεραπεία της κατάθλιψης, οδηγώντας ορισμένους ψυχιάτρους και θεραπευτές να συστήνουν σωματική δραστηριότητα. 

Ίσως το πιο αξιοσημείωτο είναι ότι η άσκηση προσφέρει προστασία από νευροεκφυλιστικές ασθένειες. «Η σωματική άσκηση έχει αποδειχθεί ότι έχει τα περισσότερα οφέλη για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης Αλτσχάιμερ και άνοιας», δήλωσε η Michelle Voss, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχολογικών και Εγκεφαλικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα.


Με ποιον τρόπο μας βοηθά η άσκηση;

Όλα ξεκινούν με τους μύες. Όταν γυμναζόμαστε, απελευθερώνουν μόρια που ταξιδεύουν μέσω του αίματος μέχρι τον εγκέφαλο. Ορισμένα, όπως μια ορμόνη που ονομάζεται ιριζίνη, έχουν «νευροπροστατευτικές» ιδιότητες και έχει αποδειχθεί ότι συνδέονται με τα γνωστικά οφέλη της άσκησης για την υγεία, δήλωσε η Christiane Wrann, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, η οποία μελετά την ιριζίνη. 

Η καλή ροή του αίματος είναι απαραίτητη για την επίτευξη των οφελών της σωματικής δραστηριότητας. Η άσκηση βελτιώνει την κυκλοφορία και διεγείρει την ανάπτυξη νέων αιμοφόρων αγγείων στον εγκέφαλο.

Ένας μεγαλύτερος αριθμός αιμοφόρων αγγείων και συνδέσεων μεταξύ των νευρώνων μπορεί στην πραγματικότητα να αυξήσει το μέγεθος των διαφόρων περιοχών του εγκεφάλου. Αυτό το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα αισθητό στους ηλικιωμένους, επειδή μπορεί να αντισταθμίσει την απώλεια όγκου του εγκεφάλου που λαμβάνει χώρα όσο μεγαλώνουμε. Ο ιππόκαμπος, μια περιοχή σημαντική για τη μνήμη και τη διάθεση, επηρεάζεται ιδιαίτερα. 

Η επίδραση της άσκησης στον ιππόκαμπο μπορεί να είναι ένας τρόπος με τον οποίο συμβάλλει στην προστασία από τη νόσο Αλτσχάιμερ, η οποία σχετίζεται με σημαντικές αλλαγές σε αυτό το τμήμα του εγκεφάλου. Το ίδιο ισχύει και για την κατάθλιψη - ο ιππόκαμπος είναι μικρότερος στους ανθρώπους που έχουν κατάθλιψη και οι αποτελεσματικές θεραπείες για την κατάθλιψη, συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων και της άσκησης, αυξάνουν το μέγεθος της περιοχής.


Τι είδους άσκηση είναι καλύτερη για τον εγκέφαλό μας;

Οι ειδικοί τόνισαν ότι οποιαδήποτε άσκηση είναι καλή, αν και οι περισσότερες έρευνες τονίζουν τα οφέλη της αερόβιας άσκησης. 

Όμως, πρόσθεσαν, οι προπονήσεις υψηλότερης έντασης φαίνεται να προσφέρουν μεγαλύτερο όφελος για τον εγκέφαλο.

* Πηγή: New York Times
** Photo by Emma Simpson on Unsplash
Share by: