Οι σπίλοι (οι γνωστές σε όλους μας «ελιές») είναι δερματικές εκδηλώσεις που αποτελούνται από πολλά συγκεντρωμένα μελανοκύτταρα. Τα μελανοκύτταρα είναι εξειδικευμένα κύτταρα του δέρματος που παράγουν τη μελανίνη, τη χρωστική στην οποία οφείλεται ο χρωματικός τόνος του δέρματος. Κάποιοι σπίλοι είναι επίπεδοι, άλλοι προεξέχουν, ενώ το χρώμα τους ποικίλλει. Έχουν συνήθως πιο σκούρο χρώμα σε σχέση με το υπόλοιπο δέρμα.
Υπάρχουν σπίλοι που εμφανίζονται κατά τη γέννηση (συγγενείς σπίλοι), ενώ οι υπόλοιποι εμφανίζονται σταδιακά μέχρι την ηλικία των 40 ετών περίπου. Μπορούν να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Ο αριθμός των σπίλων που έχει ο καθένας μας σχετίζεται κυρίως με κληρονομικούς παράγοντες (γονίδια), καθώς και με την αθροιστική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ιδίως κατά την παιδική και εφηβική ηλικία.
Υπάρχουν διάφοροι μορφολογικοί τύποι σπίλων. Για κάποιους από αυτούς (δυσπλαστικοί / άτυποι) υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης μελανώματος. Αυτοί είναι συνήθως μεγαλύτερου μεγέθους με ασυμμετρία ή ποικιλοχρωμία.
Ύποπτοι σπίλοι για την ανάπτυξη κακοήθειας (μελανώματος) θεωρούνται αυτοί που παρουσιάζουν αλλαγές σε σχήμα, χρώμα, μέγεθος, που αιμορραγούν, παρουσιάζουν κνησμό ή άλλα συμπτώματα, καθώς και εκείνοι που εμφανίστηκαν μετά την ηλικία των 40 ετών.